Spis treści

Przewodnik parafialny powstał z okazji 100 lecia Kościoła. W formie książki jest dostępny w kancelarii parafialnej


Historia

   Dzieje parafii sięgają początku XX wieku, kiedy to w 1906 r. ks. Kuboth - proboszcz miechowickiej parafii św. Krzyża - przedstawił ks. kard. Georgowi Koppowi dane dotyczące wzrostu liczby mieszkańców Rokitnicy i konieczności budowy kościoła. Kardynał z dniem 7 września 1906 r. wydał dekret, na mocy którego ustanowił tzw. kurację, czyli placówkę, która nigdy nie była parafią, ani kościołem klasztornym, nie posiadała określonych dochodów, najczęściej ustanowiona przy kościele lub kaplicy publicznej w miejscowości odległej od kościoła parafialnego.

   Pierwszym kuratusem został ks. Józef Matula, który założył księgi metrykalne chrztów, ślubów i zmarłych. 30 września 1907 r. otrzymał zgodę na erygowanie cmentarza w Rokitnicy. Do tego czasu wiernych chowano w Miechowicach i Wieszowej. W tym okresie powstały też grupy parafialne: III Zakon św. Franciszka, Kongregacja Mariańska, Bractwo Dzieciątka Jezus oraz Żywy Różaniec.

Ks. Matula znalazł dwunastomorgową parcelę na budowę kościoła. Prac budowlanych nie udało mu się rozpocząć ze względu na pogarszający się stan zdrowia. 2 grudnia 1908 r. został przeniesiony do innej parafii.

   Następcą został ks. Ernest Lange, który od samego początku podjął bardzo energiczne starania, by jak najprędzej sfinalizować budowę nowego kościoła.


Kościół

   Dzięki pomocy mieszkańców, władz diecezjalnych, spółki brackiej kopalni „Castellengo” (później „Rokitnica”), hrabiego Walentego von Ballestrema, hrabiego Tiele - Winklera, Urzędu Górniczego z Wrocławia oraz gminy Rokitnica wiosną 1911 r. można było rozpocząć budowę kościoła według projektu królewskiego architekta z Drezna - Ernesta Kühna.

   Świątynię zaprojektowano jako trójnawową bazylikę z wyniosłą wieżą i prezbiterium z półkolistą absydą w stylu późnego eklektyzmu. Willinger - dyrektor kopalni „Preussen” (później „Miechowice”) przekazał ks. kuratusowi Langemu kamień węgielny, który 15 października 1911 r. ks. dziekan Buchwald poświęcił w dzień św. Jadwigi, patronki Śląska. W trakcie budowy sam ojciec ks. kuratusa, Otto Lange, nadzorował wykonanie wszystkich dróg prowadzących do kościoła i plebanii oraz wspólnie z mieszkańcami posadził trzydzieści drzew. Ksiądz Lange oraz wierni robili wszystko, by kościół i jego otoczenie było jak najpiękniejsze i świadczyło o solidarności, zamożności i pobożności parafii.

  Już w rok po poświęceniu kamienia węgielnego stała nowa, piękna budowa sakralna pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Koszt jej wzniesienia wyniósł 206.932 marek. Uroczystość poświęcenia kościoła odbyła się 17 listopada 1912 r. O godz. 830 po raz pierwszy rozbrzmiały czyste dźwięki kościelnych dzwonów.

   Nie tylko miejscowi parafianie, ale także ludzie z okolic i dalszych stron przybyli, aby okazać radość z poświęcenia nowego Domu Bożego. W tym szczególnym dniu uczestniczyło również wiele duchownych i świeckich osobistości, przybyli: hrabia Ballestrem, dyrektor górniczy Kocks, dyrektor generalny Pieler, twórca projektu naszego kościoła profesor Ernest Kühn, naczelnik urzędu dr Lazarek.

   Punktualnie o godz. 900 (po odśpiewaniu przeznaczonych na to pieśni gregoriańskich) otwarto drzwi tłumowi oczekującemu przed kościołem. Świątynia wypełniła się po brzegi i nastąpiło uroczyste poświęcenie. Dokonał tego ks. radca Emmanuel Buchwald. Następnie ks. Kubis z Bobrka wygłosił kazanie w języku polskim, a po ewangelii w języku niemieckim ks. dziekan Buchwald. Po uroczystości nastąpiły przemówienia i podziękowania.

  Kardynał Kopp uznał, że kurację w Rokitnicy należy podnieść do rangi parafii i w związku z tym erygował ją 30 sierpnia 1913 r. Pierwszym proboszczem w Rokitnicy został mianowany 1 grudnia 1913 r. ks. Ernest Lange.

   Kard. Adolf Bertram dokonał konsekracji kościoła 28 października 1923 r.


Ołtarz

  

Centralne miejsce w każdej świątyni stanowi ołtarz, przy którym jest sprawowana ofiara Mszy św. Ołtarz główny został postawiony w 1913 r. w tydzień po uroczystości Wszystkich Świętych. Jest dziełem rzeźbiarza z Regensburga Georga Schreinera. Cała konstrukcja została wykonana z drzewa świerkowego zaś ornamenty z lipowego. Ołtarz - zanim wysłano go do Rokitnicy - został wystawiony w domu artysty i spotkał się z wielkim uznaniem. Przedstawia on reprezentantów ludu śląskiego, którzy podążają do Syna Bożego. U dołu ołtarza umieszczono napis łaciński: „Przystąpię do ołtarza Bożego”

   W centrum ołtarza znajduje się figura Chrystusa, przed nim klęka górnik i jego żona - są oni przedstawicielami miejscowej ludności. Następnie, z prawej strony, stoi pracownik huty, który przynosi do Chrystusa swego chorego syna. Głowę chłopaka podtrzymuje stojąca obok siostra. Grupę tą kończy babcia chłopca z
jego młodszą siostrą. Babcia przysłania oczy przed blaskiem, aby lepiej widzieć Chrystusa. Po drugiej stronie widzimy postacie przedstawiające różne grupy ludności. Jest tam schorowany mężczyzna, którego podtrzymuje młodzieniec. Jest także niewidoma kobieta oraz siostra zakonna, prowadząca sierotę. Nad figurami umieszczono napis łaciński: „Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a ja was pokrzepię”. Na samej górze aniołowie
trzymają wieniec i napis IHS.

   W mensie ołtarza umieszczono relikwie św. Maurycego i św. Urszuli.

 


 Ołtarz soborowy

Ołtarz, na którym pod sakramentalnymi znakami uobecnia się Ofiara krzyża, jest także stołem Pańskim. Lud Boży zaprasza się, aby przystępował do tego stołu w czasie Mszy świętej. Ołtarz jest także ośrodkiem dziękczynienia, które się spełnia przez sprawowanie Eucharystii. Z okazji jubileuszu 25-lecia kapłaństwa naszego obecnego ks. proboszcza Zygfryda Sordona parafianie postanowili ufundować nowy ołtarz posoborowy oraz ambonkę jako wotum wdzięczności za trud i poświęcenie w prowadzeniu parafii i pogłębianiu naszej wiary. Ten dar jest symbolem jedności parafian, który zapisze się w historii naszej wspólnoty na zawsze.

 

Poświęcony został 15 czerwca 2012 r. w Uroczystość Najśw. Serca Pana Jezusa przez ks. Biskupa Gliwickiego Jana Kopca. W ołtarzu zostały złożone relikwie bł. ks. Jerzego Popiełuszki. Ołtarz wykonał zakład rzeźbiarski Pana Krystiana Wołczyka z Wieszowy, a mensę ołtarza wykonał zakład kamieniarski Pana Grzegorza Galbierza z Ptakowic.


Tabernakulum

 

W centrum ołtarza głównego zostało wbudowane tabernakulum, miejsce przechowywania Najświętszego Sakramentu - Ciała Chrystusa pod postacią chleba. W ten sposób kapłan lub szafarz o każdej porze może zanieść Komunię św. do chorych, a my możemy trwać w modlitwie. Tymczasowe tabernakulum w 1930 r. zastąpiono pancernym, a wykonanym przez Pana Antoniego Gertha z Wrocławia, w 1965 r. zamieniono je na obecne, większe. Na drzwiach tabernakulum widnieje scena zwiastowania Najświętszej Maryi Panny. W środku na czołowej ścianie umieszczony jest wizerunek Baranka Zmartwychwstałego.

 


Chrzcielnica

Chrzcielnica z 1928 r. ma kształt kielicha z pokrywą. Wykonał ją rzeźbiarz Franz Schink z Bytomia. Na jej bokach umieszczono płaskorzeźby przedstawiające:

- rodziców trzymających dziecko oraz matkę chrzestną, którzy stoją naprzeciw kapłana udzielającego chrztu świętego

- stojącego na brzegu rzeki Jordan Chrystusa, którego Jan Chrzciciel polewa wodą,

- krzyż umieszczony na tęczy, a wokół niego scenę Trójcy Świętej, Gołębicę nad krzyżem, z prawej strony Bóg Ojciec, a naprzeciw Chrystus,

- rozmowę Jezusa z Nikodemem,

- zakonnika trzymającego w lewej ręce książkę, a w prawej naczynie z wodą święconą, którą udziela chrztu dzieciom.

 


Ołtarz Matki Bożej

Ołtarz Matki Bożej Niepokalanego Poczęcia umieszczony w lewej nawie powstał w 1925 r. Autorem tego dzieła jest Mathias Beule z Bytomia.
W centrum znajduje się tabernakulum, a na nim półkula, na której stoi Najświętsza Maryja Panna. Owinięty wokół półkuli wąż trzyma w pysku gałązkę z jabłkiem. Pod stopami Maryi półksiężyc, a nad głową aniołowie trzymający dwa okręgi z pąków róż. Obok Matki Bożej klęczą dwaj aniołowie. Ten z prawej strony trzyma w rękach koronę.

Na samej górze ołtarza widnieje wezwanie „AVE MARYA” (Zdrowaś Maryjo), a nad nim Duch Święty w postaci gołębicy. Całość zwieńczona jest wieńcem trzymanym przez aniołów siedzących na filarach. W mensie ołtarza umieszczono relikwie św. Kolumbana.

Obecnie w ołtarzu tym umieszczony jest obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Od grudnia 1968 r. co środę odprawiana jest do Niej nowenna, w czasie której odczytywane są prośby i podziękowania. Każdego dnia przy ołtarzu gromadzą się grupy Róż Różańcowych i odmawiają dziesiątkę różańca.
W 1990 r. ołtarz został odnowiony, polichromowany i pozłocony przez Pana Stanisława Szmuca z Krakowa.


Ołtarz św. Józefa

Ołtarz św. Józefa wykonany w 1926 r. z drewna sosnowego, a figury z lipy umieszczony jest w prawej nawie. Jest dziełem Franza Schinka z Bytomia (ucznia Mathiasa Beule).
W jego centrum dostrzegamy cokół z napisem: „ALTARE PRIVILEGIATUM” (ołtarz uprzywilejowany, można na nim odprawiać Msze św. za dusze zmarłych; sam termin „uprzywilejowany” oznacza ołtarz, na którym sprawowanie Eucharystii zasadniczo wiązało się z otrzymaniem odpustów, nadawanych przez Stolicę Apostolską czy z pozwoleniem na odprawianie specjalnych mszy wotywnych przy danym ołtarzu).


Na cokole stoi św. Józef trzymający kilkuletniego Jezusa. Lewą ręką św. Józef opiera się na pile. Jezus w lewej ręce unosi bukiet róż.
Na filarach bocznych ołtarza stoją święci Piotr i Paweł. Św. Piotr z kluczem w ręku, prawą ręką wskazujący na Chrystusa znajduje się po lewej stronie. Św. Paweł z księgą w lewej, a mieczem w prawej ręce stoi po prawej stronie i spogląda na Jezusa. Ołtarz zwieńczony jest aniołami, którzy trzymają ozdobne wieńce oraz kartusz z napisem: „ST. JOSEF ORA PRO NOBIS” (św. Józefie módl się za nami). W mensie ołtarza umieszczono relikwie św. Symplicjusza I.
Ołtarz ten w 1990 r. został odrestaurowany - podobnie jak poprzedni - przez Pana Stanisława Szmuca z Krakowa.


Ambona

Ambona wznosi się wysoko ponad głowami wiernych. Zapewniała ona w czasach lepszą słyszalność kaznodziei gdy nie było mikrofonów.

Została wykonana po 1913 roku przez nieznanego rzeźbiarza. Umieszczona jest na cokole w kształcie wieloboku i ozdobiona dekoracjami. W 1956 roku w miejscach płycin pojawiły się płaskorzeźby Wiktora Czajkowskiego z Gliwic. Przedstawiają począwszy od lewej: Abrahama, Izajasza, Dawida, tabliczki z numerami przykazań, symbole chrystologiczne, św. Jana, św. Augustyna, św. Tomasza z Akwinu, św. Jana Kantego, św. Andrzeja Boboli, św. Piusa X.
Do lat siedemdziesiątych nad amboną znajdował się baldachim.


Kaplica Chrystusa ubiczowanego

W tylnej części kościoła zaaranżowana została kaplica Chrystusa cierpiącego. Ustawioną w niej rzeźbę wykonał z drzewa lipowego w 1933 r. Franz Schink z Bytomia. Był to prezent parafian z okazji srebrnego jubileuszu ks. proboszcza Roberta Plonki. Wysokość figury wynosi 2 metry. Przedstawia Jezusa, który ma dłonie skrępowane sznurem, a pod stopami leży Jego szata, bicze oraz korona cierniowa.

W kaplicy umieszczony jest również wizerunek Matki Bożej Bolesnej, który pochodzi z pierwszej przydrożnej kapliczki w Rokitnicy. Obraz nieznanego
autorstwa datowany jest na 1870 r.

Namalowany jest farbami olejnymi na płótnie. Na ścianach kaplicy umieszczone są również tablice upamiętniające mieszkańców Rokitnicy, którzy
zginęli w pierwszej i drugiej wojny światowej.


Organy

Zanim powstały istniejące organy, w naszym kościele posługiwano się fisharmonią. Ks. proboszcz Lange dążył jednak do tego, by uzbierać fundusze i zbudować organy. Tego zamiaru nie zdołał jednak zrealizować. Jego następca, ks. Reinhold Breuer kontynuował te starania. W roku 1928 można już było podziwiać piękny instrument, który po raz pierwszy zagrał na pogrzebie ks. Breuera (27 września 1928 r.).

Organy wykonała słynna firma Paula Berschdorfa z Nysy za kwotę 20.750 marek. Budowę wsparła Gmina Rokitnica i hrabia Ballestrem.
Szafę organów umieszczono we wnęce kondygnacji wieży, zaś sam prospekt między chórem a kondygnacją. Instrument posiada 33 głosy, 2 manuały, trakturę pneumatyczną. W samym prospekcie umieszczono 58 piszczałek ułożonych stopniowo. Klawiaturę wysunięto nieco do przodu. Po bokach stoją dwa drewniane filary, na których siedzą aniołowie grający na trąbach. W centrum znajduje się dekoracyjna arkada z napisem: „LAUDATE DOMINUM IN CHORDIS ET ORGANO” oraz data „A.D. 1928” (Ps 150). Całość zwieńczona jest wieńcami, a na samym szczycie umieszczono  płaskorzeźbę św. Cecylii. Nie tylko w czasie liturgii, ale także dzięki licznym koncertom znanych organistów można usłyszeć piękne, romantyczne brzmienie naszego instrumentu.